Wat je moet weten, wat je moet doen

Verplichte scholing vanaf 1 augustus 2022 volledig voor rekening van werkgever

De regels wijzigen met betrekking tot scholing die je aan werknemers aanbiedt en de terugbetalingsafspraken die je daarbij soms maakt, zogenaamde “scholingsbedingen”. We praten je bij, maar de wetswijziging is nog niet helemaal helder. Toch hopen we je al van wat handvatten te voorzien voor de praktijk. 

In een notendop: wat verandert er? 

  • Als werkgever dien je de kosten voor “verplichte scholing” te dragen (opleidingskosten, reiskosten, studiemateriaal, etc.) als die scholing verplicht is gesteld in de wet, cao of EU-regelgeving;  
  • Ook de scholingstijd moet voortaan als arbeidstijd worden aangemerkt; 
  • Scholing moet in beginsel plaatsvinden binnen de normale werktijden van de werknemer. 

De wet gaat per 1 augustus 2022 meteen in. Dat betekent dat zowel bestaande studiekostenbedingen als nieuwe studiekostenbedingen (die vanaf 1 augustus 2022 worden afgesproken) nietig zijn, wanneer het gaat om de “verplichte scholing”. Dat wil zeggen dat de wet er als het ware vanuit gaat dat ze nooit hebben bestaan. 

De nieuwe wettelijke regel is op zich simpel. Als scholing voor een werknemer in haar/zijn functie verplicht is, moet die ruimte worden geboden en komt die scholing voor rekening van de werkgever. Als we deze regel in de praktijk willen brengen, lopen we tegen een aantal vragen aan waar we nog niet goed antwoord op weten. Zoals: welke scholing wordt er bedoeld en wanneer is scholing nu precies verplicht? 

Wat is geen “verplichte scholing”? 
We beginnen te vertellen wat volgens de nieuwe wet in ieder geval geen verplichte scholing is (waar je dus wel scholingsbedingen over kunt blijven maken): 

  • Scholing die plaatsvindt voor de gereglementeerde lijst van beroepen, die in deze lijst staan. Je mag dus voor deze beroepen op die lijst nog wél een studiekostenbeding overeenkomen. 
  • Scholing die een werknemer wettelijk verplicht nodig heeft om gekwalificeerd te zijn bij eerste aanvang van de werkzaamheden (als advocaat moet je eerst je rechtenstudie hebben afgerond). 

Wat is wel “verplichte scholing”? 
Het is nog niet helemaal helder wat nu precies onder “verplichte scholing” valt. De praktijk zal moeten uitwijzen wat hieronder valt. Denk in ieder geval aan scholing in verband met vakbekwaamheid of veiligheid. Het gaat bijvoorbeeld om noodzakelijke scholing (zonder de scholing kan de functie niet uitgeoefend worden). Bijvoorbeeld:  

  • Scholing van BIG-geregistreerde zorgverleners, scholing om aan bepaalde certificeringseisen te voldoen, de noodzakelijke scholing van piloten om de vliegvaardigheid te onderhouden en de noodzakelijke opleidingspunten die jaarlijks door notarissen/fiscalisten/advocaten moeten worden behaald om de vakbekwaamheid te behouden. 
  • Scholing die nodig is voor de werknemer om “mee te gaan” met technologische ontwikkelingen (bijvoorbeeld als de werkgever met een nieuw computersysteem gaat werken). 
  • Scholing die verplicht is voor het geval de functie van de werknemer komt te vervallen of de werknemer niet langer in staat is zijn functie te vervullen. Wat hier precies onder wordt bedoeld, is niet gespecificeerd. Wel blijkt uit de wettekst dat het gaat om scholing die ‘redelijkerwijs’ van de werkgever gevraagd mag worden. Denk aan scholing in het kader van een verbetertraject. 

We houden je op de hoogte als er meer duidelijkheid komt. 

Bekijk tot slot ook altijd je cao (als die van toepassing is), want in een cao kunnen strengere afspraken staan dan dit uitgangspunt. In dat geval moet je de cao naleven. 

Het advies 
Oké, er zullen dus zijn cursussen of opleidingen waarvan we niet zeker zullen weten of deze onder de nieuwe wet vallen. Als dat zo is, is het goed om te weten dat je bij twijfel prima een scholingsbeding op kunt nemen. Wel moet je daarbij dan rekening houden dat je alsnog zelf de kosten draagt, als achteraf blijkt dat dat niet had gemogen. Dat komt (financieel) op hetzelfde neer als het überhaupt niet opnemen van een scholingsbeding. En je kunt ook altijd even bellen natuurlijk. 

Wij denken dat onderstaand stappenplan helpt.

Hulp nodig? Vraag Joyce

Joyce van Dongen

Juridisch medewerker