Het eigendomsvoorbehoud in de praktijk
Zekerheidsrechten in faillissement
Als je als schuldeiser een zekerheidsrecht hebt, is dat meestal erg gunstig. Met zo’n recht kun je voorgaan op anderen. Wel is het zo dat je je moet voorbereiden op een kritische curator. Het is namelijk aan de curator om te waken voor de belangen van alle crediteuren samen. Ga jij er in je eentje met een deel vandoor, krijgt de rest minder. Dat mag een curator niet makkelijk laten gebeuren.
Wij lichten de belangrijkste zekerheidsrechten uit. We beschrijven hoe je aan zo’n recht komt, wat je daar in een faillissementssituatie aan hebt, en hoe een curator daar in de praktijk naar kijkt. We beperken ons tot de meest voorkomende situaties.
Hoe zit dat met een eigendomsvoorbehoud?
Wat is het? Een eigendomsvoorbehoud is een beding in een contract dat je als verkoper (van bijvoorbeeld een partij hout) kunt opnemen, waarmee je afspreekt dat de partij hout die je hebt geleverd pas eigendom wordt van de koper als het ook daadwerkelijk betaald is. Hoe het recht er precies uitziet, hangt heel erg af van hoe het is geformuleerd.
Wat heb je eraan? Zolang jij als verkoper het geld niet hebt ontvangen, blijf jij eigenaar van de partij hout, ook al is het hout al afgeleverd. Gaat de koper failliet, dan kun je als verkoper-eigenaar de partij hout terugvorderen van de curator. Zonder een eigendomsvoorbehoud kan dat niet.
Hoe claim je dat? Dit recht kan door een verkoper alleen schriftelijk worden bedongen. Dat kan in een contract, maar ook via algemene voorwaarden. Dat laatste gebeurt het meeste. In de praktijk kom je meerdere problemen tegen.
- Als je als verkoper het eigendomsvoorbehoud claimt op basis van algemene voorwaarden, dan moet je wel aan alle wettelijke voorwaarden hebben voldaan om je op jouw algemene voorwaarden te kunnen beroepen. Lukt dat niet, dan grijp je mis. Lees ook: Algemene voorwaarden tegenover de curator: wanneer kan ik daar als schuldeiser een beroep op doen?
- Je moet als verkoper precies kunnen aanwijzen welke partij hout van jou afkomstig is. Zijn er meerdere partijen van dezelfde houtsoort door meerdere leveranciers geleverd, en je kunt niet meer zien welke van wie afkomstig is, dan grijp je mis.
- Het hout is door de koper al doorgeleverd of verwerkt. Het is er dus niet meer. Ook dan grijp je mis.
- Het eigendomsvoorbehoud is gebrekkig of fout geformuleerd. Het is dan net anders dan de situatie is, of het is in strijd met de wet. De curator zal heel precies lezen.
Benodigde actie Heb je een vordering die gedekt is door dit zekerheidsrecht? Maak dan zowel de openstaande vordering als het zekerheidsrecht zo spoedig mogelijk kenbaar aan de curator en doe er uitdrukkelijk een beroep op. Anders kan en hoeft de curator daar geen rekening mee houden. Stuur uiteraard de bewijsmiddelen mee waarmee je de vordering en dit recht kunt aantonen.
Deze toelichting is geschreven voor niet-juristen. Bovendien houden we het kort en algemeen. Wil je precies weten hoe het bij jou zit? Raadpleeg dan een jurist.