27/11/2023

Het pandrecht in de praktijk

Zekerheidsrechten in faillissement

Als je als schuldeiser een zekerheidsrecht hebt, is dat meestal erg gunstig. Met zo’n recht kun je voorgaan op anderen. Wel is het zo dat je je moet voorbereiden op een kritische curator. Het is namelijk aan de curator om te waken voor de belangen van alle crediteuren samen. Ga jij er in je eentje met een deel vandoor, krijgt de rest minder. Dat mag een curator niet makkelijk laten gebeuren. 

Wij lichten de belangrijkste zekerheidsrechten uit. We beschrijven hoe je aan zo’n recht komt, wat je daar in een faillissementssituatie aan hebt, en hoe een curator daar in de praktijk naar kijkt. We beperken ons tot de meest voorkomende situaties. 

Hoe zit dat met een pandrecht? 

Wat is het? Je kunt een pandrecht hebben op een roerende zaak (zoals een auto of een machine) of je kunt een pandrecht hebben op vorderingen die jouw schuldeiser heeft op anderen. Het is een zekerheidsrecht dat je als schuldeiser kunt vestigen, waarmee je kunt zorgen dat jij in de toekomst je geld (vordering) terugkrijgt, ook als het niet (vrijwillig) kan worden terugbetaald. 

Wat heb je eraan? Als jouw vordering niet tijdig wordt terugbetaald, kun je het goed (bijvoorbeeld de auto) via een speciale procedure verkopen. Uit de opbrengst kun je dan jezelf betalen. Heb je een pandrecht op vorderingen, dan kun je de debiteuren aanschrijven en het geld rechtstreeks aan je laten overmaken. Dit werkt ook zo als jouw schuldeiser failliet is; je hoeft je van het faillissement dus weinig aan te trekken. Wel moet het juridisch allemaal perfect kloppen. 

Hoe claim je een pandrecht op een roerende zaak (zoals een auto)? Dit recht kan worden gevestigd met een heel precies geformuleerd schriftelijk contract (pandakte) tussen jou en jouw schuldeiser. Die akte moet bovendien worden geregistreerd bij de belastingdienst, die er dan een registratiesticker op plakt waarmee je de datum van registratie kunt bewijzen. Je bewijst dit recht door het overleggen van de (originele) geregistreerde pandakte. 

Een andere manier is het in vuistpand nemen. Ook dan is er een heel precies geformuleerd schriftelijk contract (pandakte) tussen jou en jouw schuldeiser nodig, maar je neemt het goed (zoals de auto) mee totdat jouw vordering is terugbetaald. Dan geef je de verpande auto weer terug. 

Hoe claim je een pandrecht op een vordering? Dit recht kan alleen worden gevestigd met een heel precies geformuleerd schriftelijk contract (pandakte) tussen jou en jouw schuldeiser. Die akte moet bovendien worden geregistreerd bij de belastingdienst, die er dan een registratiesticker op plakt waarmee je de datum van registratie kunt bewijzen. Je bewijst dit recht door het overleggen van de (originele) geregistreerde pandakte. 

Een andere manier is een openbaar pandrecht. Ook dan is er een heel precies geformuleerd schriftelijk contract (pandakte) tussen jou en jouw schuldeiser nodig, maar je meldt meteen schriftelijk aan degene die eigenlijk aan jouw schuldeiser moest betalen, dat hij/zij nu aan jou moet betalen. Je bewijst dit recht door het overleggen van de (originele) pandakte in combinatie met de schriftelijke openbaarmaking.

Benodigde actie Heb je een vordering die gedekt is door dit zekerheidsrecht? Maak dan zowel de openstaande vordering als het zekerheidsrecht zo spoedig mogelijk kenbaar aan de curator en doe er uitdrukkelijk een beroep op. Anders kan en hoeft de curator daar geen rekening mee houden. Stuur uiteraard de bewijsmiddelen mee waarmee je de vordering en dit recht kunt aantonen.  

Deze toelichting is geschreven voor niet-juristen. Bovendien houden we het kort en algemeen. Wil je precies weten hoe het bij jou zit? Raadpleeg dan een jurist.