Laatste update 05/04/2022

De Ontbindingsprocedure

als je afscheid wilt nemen van een werknemer die dat zelf niet wil

Verschillende problemen, verschillende procedures 
Overleg, uitwisseling van argumenten, pressie of een kop koffie zijn gewoonlijk de eerste manieren om eruit te komen. Maar soms heb je een breekijzer nodig om een oplossing te forceren. Voor verschillende problemen zijn verschillende juridische procedures beschikbaar. In dit artikel behandelen we de arbeidsrechtelijke Ontbindingsprocedure. Dan weet je wanneer je die zou kunnen inzetten. En wat je kunt verwachten. 

  • Voor welke situaties is deze procedure bedoeld? 
  • Hoe verloopt deze procedure? 
  • Wat kost deze procedure? 
  • Succes? Houd wel rekening met de transitievergoeding 
  • Wie gaat dat betalen? 
  • Hoe zit dat met hoger beroep? 
  • Gelijk hebben, gelijk krijgen en gelijk halen met VDT 

Voor welke situaties is deze procedure bedoeld? 
De ontbindingsprocedure gebruik je om werknemers te ontslaan als er sprake is van een (of meer) van de volgende situaties: 

  • Veelvuldig ziekteverzuim 
  • Ongeschiktheid voor de bedongen arbeid (anders dan vanwege ziekte) 
  • Verwijtbaar handelen of nalaten van de werknemer 
  • Weigering om arbeid te verrichten wegens gewetensbezwaren 
  • Verstoorde arbeidsverhouding 

Als één of meer van deze ontslaggronden voldoende kan worden onderbouwd, zal de rechter het verzoek toewijzen. Sinds 2020 kan het ook een opstapeling van deze gronden zijn als ze op zichzelf niet volledig worden onderbouwd. Alles bij elkaar kan dat dan toch reden voor ontslag opleveren. De zogenaamde “i-grond”. Let op: ontslag op basis van de i-grond kan 50% verhoging van de transitievergoeding opleveren. 

De ontbindingsprocedure gebruik je dus vooral als het gaat om redenen die meer aan de medewerker persoonlijk toe te rekenen zijn (of te verwijten zijn). Gaat het om bedrijfseconomische redenen of langdurige ziekte, dan volg je de ontslagroute bij het UWV. 

TIP: probeer eerst zonder rechter een oplossing met de werknemer te vinden, bijvoorbeeld via een vaststellingsovereenkomst. Dat is meestal sneller, goedkoper en prettiger dan procederen. 

Een ontbindingsprocedure kan zowel bij vaste als tijdelijke contracten worden gebruikt. Soms misdraagt een werknemer zich zodanig, dat je zelfs eerder dan de afgesproken einddatum afscheid wilt nemen. Voorwaarde is wel dat je een tussentijds opzegbeding in je tijdelijke contracten hebt staan. Zorg dus dat je je modelcontracten op orde hebt. 

Hoe verloopt deze procedure?

1. Verzoekschrift

De procedure start met een verzoekschrift met daarin de feitelijke en juridische onderbouwing van het ontslag. Dit is vaak een uitgebreid stuk. Als werkgever draag je namelijk de bewijslast: je moet je verhaal kunnen onderbouwen. Jij levert de input en bewijsstukken. Wij schrijven alles op en dienen in.

2. Verweerschrift

 Vervolgens bepaalt de rechter een zittingsdatum en mag de werknemer ook zijn kant van het verhaal vertellen. Dat kan schriftelijk, maar ook mondeling. De werknemer mag zelfs tot op de dag van de zitting verweer voeren. Vaak zal dit eerder al gebeuren via een verweerschrift, welke vaak 10 dagen voor de zittingsdatum bij de rechtbank (en bij ons!) moet worden ingediend. Zo weet je vaak voor de mondelinge behandeling al wat de belangrijkste argumenten zijn van de werknemer.

3.Mondelinge behandeling

De rechter gebruikt de mondelinge behandeling om te achterhalen wat er écht is gebeurd en hoe een en ander is bedoeld door de partijenVeel vragen dus, aan de werkgever en werknemer zelf. Wij bereiden je hierop voor: welke vragen kun je verwachten, waar ligt nog onduidelijkheid, wat vindt de wederpartij, etc. We werken vaak met een pleitnota om de belangrijkste punten ter zitting toe te lichten. Vaak probeert de rechter partijen te bewegen tot een minnelijke schikking.

4. Uitspraak of toch (nog) niet?

Na ongeveer vier weken volgt een uitspraak. Dat is meestal de eindbeslissing. Vindt de rechter dat bepaalde punten nog onduidelijk zijn, dan kan de rechter bij uitzondering nog een procesronde inlassen voordat er een definitieve uitspraak wordt gedaan. Ook kan de rechter beslissen dat er extra bewijs geleverd moet worden.

Wat kost deze procedure? 
Griffierecht. Voor het starten van een ontbindingsprocedure moet je griffierecht betalen aan de rechtbank. Zie het als entreegeld. De hoogte van dat bedrag is vooraf vastgesteld en is te vinden op de website van de rechtspraak 

Het verzoekschrift tot ontbinding door de werkgever is een zaak van onbepaalde waarde, vindt de rechtspraak. Daarom betaal je aan griffierecht € 126,- (2021). 

Advocaatkosten. Dit zijn de kosten die je jouw advocaat betaalt om de zaak te behandelen. Denk aan de kosten voor het opstellen van de processtukken, het uitdenken van juridische vraagstukken, het verzamelen van bewijs, het voeren van correspondentie met de rechtbank en de wederpartij over het verloop van de procedure, kosten van het voeren van onderhandelingen, het bijwonen van zittingen. 

We kunnen je desgewenst bij ontbindingsprocedures aangeven waar je minimaal op moet rekenen en kunnen je ook tussentijds een seintje geven als een bepaald aantal uren is besteed aan jouw zaak. Zo weet jij steeds waar je aan toe bent en kom je niet voor een onverwachte rekening te staan. 

Succes? Houd wel rekening met de transitievergoeding 
Als een ontbindingsverzoek wordt toegekend door de rechter, ben je in de meeste gevallen een transitievergoeding aan de werknemer verschuldigd. De transitievergoeding is grof gezegd 1/3e maandsalaris per gewerkt dienstjaar, waarbij je ook rekening moet houden met vakantiegeld, bonussen, dertiende maanden, etc.  Je ontsnapt hoogstens aan de transitievergoeding als de werknemer ernstig verwijtbaar heeft gehandeld. 

Ook een werkgever kan overigens ernstig verwijtbaar handelen. In die gevallen kan het zijn dat de werkgever aanvullend een billijke vergoeding moet betalen. Denk aan deze situaties: 

  • Discriminatie door de werkgever; 
  • Het aanvoeren van een valse ontslaggrond, puur om een onwerkbare situatie te creëren; 
  • Onvoldoende zorg voor de arbeidsomstandigheden, waardoor de werknemer arbeidsongeschikt en ontslagen wordt; 
  • Laakbaar gedrag van de werkgever (o.a. het niet ingaan op toenadering door de werknemer), waardoor er een verstoorde arbeidsrelatie ontstaat en er vervolgens geen andere optie is dan ontslag. 

Over de vraag wat “billijk” is, bestaan richtlijnen.  

Wie gaat dat betalen? 
De transitievergoeding en eventuele “billijke vergoedingen” moet je altijd zelf betalen. 

Wat betreft de proceskosten geldt voor deze procedure dat de partij die (voor het grootste) deel in het ongelijk wordt gesteld, ook de proceskosten van de andere partij moet betalen. Dit bepaalt de rechter als onderdeel van het vonnis. Wat betreft de griffierechten komen deze volledig voor vergoeding in aanmerking. Wat betreft de advocaatkosten, wordt een staffelbedrag genomen. Daarbij wordt niet gekeken naar de werkelijke kosten. Het volgens de staffel toe te wijzen bedrag is altijd lager dan de werkelijke kosten. 

Heb je een rechtsbijstandverzekering voor je bedrijf en is er dekking? Dan is de kans groot dat de proceskosten betaald worden door de rechtsbijstandverzekering. Je hebt namelijk recht op een  voorkeursadvocaat. Meld de zaak wel tijdig bij jouw verzekeraar en check goed wat het maximaal verzekerde bedrag is binnen jouw polis. Wij kunnen je daar kosteloos mee helpen. 

Hoe zit dat met hoger beroep? 
Tegen een ontbindingsprocedure kun je binnen 3 maanden in hoger beroep bij het gerechtshof. Voor het instellen van hoger beroep is een advocaat verplicht gesteld bij de wet. 

Gelijk hebben, gelijk krijgen en gelijk halen met VDT 
Soms heb je een breekijzer nodig om een oplossing te forceren. De messen worden dan geslepen, want de spelregels van procedures zijn bikkelhard.  

Zowel ons Team Bedrijfsstructuur, als ons Team Bedrijfsprocessen als ons Team Mens & Arbeid heeft gespecialiseerde procestijgers in de gelederen. Want procederen is echt een aparte tak van sport. Weet dat zij klaar staan om in te grijpen, mocht het nodig zijn. 

Dit artikel maakt onderdeel uit van:

Kort geding &
Kantonrechter

Team Mens
& Arbeid

Meet the experts

Nog niet uitgelezen? Misschien is dit ook interessant